Op 27 januari kregen de werknemers van Lantmännen Unibake in België te horen dat bij een herstructurering de vestiging in Brussel zou sluiten en er in Londerzeel 23 jobs zouden verdwijnen. Een week staking in grote eenheid maakte de plannen voor collectief ontslag in de vestiging in Londerzeel ongedaan. Een prachtige overwinning, en grote opsteker voor arbeiders en
vakbonden in moeilijke tijden.
Lantmännen Unibake is de tweede grootste bakkerijgroep van Europa. De groep Lantmännen is als een echte multinational, met vele diverse activiteiten en telt wel 100.000 werknemers. Het bedrijf kondigde onlangs een herstructurering aan waarbij 69 jobs in Brussel en Londerzeel verloren zouden gaan. “De sluiting van de vestiging in Brussel was iets wat we al jaren verwachtten” vertelt Patrick Vanmaele ons. Patrick (middenste op de foto) werkt al 20 jaar in het bedrijf en is er ploegbaas en afgevaardigde voor de ABVV. Na een brand in 2015 werd er in Londerzeel veel nieuw materiaal geplaatst waardoor de fabriek veel efficiënter ging werken dan de afdeling in Brussel, die sowieso al de oudste is.
Dat er ook in Londerzeel gereorganiseerd zou worden was net zo goed te verwachten. Zo werd er bijvoorbeeld vorig jaar gevraagd om bepaalde beschermingen tegen ontslag op te geven. “Bij de laatste onderhandelingen wou de werkgever de fameuze corona-premie alleen maar geven als wij akkoord zouden gaan met het weghalen van een artikel over werkzekerheid uit de CAO. Toen wisten we al hoe laat het was en dat ze plannen hadden om te herstructureren” aldus Bert Verhoogen (links op de foto), secretaris van ABVV Horval.
Vakbond en arbeiders konden niet akkoord gaan met de eisen van de bedrijfsleiding. De wrevel bij de arbeiders groeide. Ze liepen niet alleen de corona-premie mis, maar kregen ook te maken met aanhoudende problemen aan de nieuwe productielijnen. Daar kon er soms niet gewerkt worden door een gebrek aan personeel, waren veel werknemers lange tijd technisch werkloos door de brand en zorgde de loonnormwet er voor dat de lonen nauwelijks konden stijgen.
“Geld is er nochtans genoeg” verzekert Patrick ons, die als Europees afgevaardigde naar de hoofdzetel in Zweden mocht om te zien hoe het bedrijf er financieel voorstaat. De aankondiging dat er 23 jobs moesten verdwijnen in Londerzeel viel dan ook niet in goede aarde. Toen in juni het overleg over de werkzekerheid nog steeds niets opleverde besloten de werknemers om het werk neer te leggen. Het mondde uit in een spontane staking die een week duurde. Vakbondssecretaris Bert Verhoogen zette meteen de toon: 'Hier gaat niemand buiten!”
Enkele dagen na Londerzeel werd ook in Brussel het werk neergelegd. “De solidariteit tussen de werknemers was enorm” vertelt Patrick, iedereen stond achter de staking waardoor er een volledige week niets geproduceerd kon worden. Die sterke eenheid, waarbij de vakbonden eensgezind samenwerkten, kwam er ook door drie algemene personeelsvergaderingen in die dagen.
De actie zorgde dan ook al snel voor resultaat: in het volgende overleg trok de directie het collectief ontslag in en konden alle jobs in Londerzeel behouden blijven. De vreugde bij de arbeiders en syndicalisten was enorm, en het vertrouwen groeide dat ze veel kunnen veranderen, als ze er maar als een hechte ploeg voor strijd voeren.
Bert en Patrick duiden ons er graag op dat we niet mogen vergeten wat stakingen allemaal kunnen betekenen, “Zoveel van de dingen die we als vanzelfsprekend zijn gaan bekijken, zoals betaald verlof, zijn ooit het resultaat geweest van een volgehouden staking” geven vakbondssecretaris Bert Verhoogen en afgevaardigde Patrick Vanmaele ons bij het afscheid nog mee. De overwinning bij Unibake Lantmännen in Londerzeel heeft deze les nog eens bevestigd.
Jan Thys van den Audenaerde (rechts op de foto)